Acceptance & Commitment Therapie

Inleiding

Kern van de ACT is de filosofie dat ‘het vechten tegen onvermijdelijke zaken uiteindelijk ten koste gaat van een waardevol leven’.

Ik wil leven om te doen wat ik waardevol vind. Gelukkig zijn!

Maar soms, als ik het dan wil gaan doen dan komen er allerlei gedachten omhoog en voel ik mij niet prettig. Gedachten die mij vertellen dat ik het niet moet doen.

Ik geloof, bijna altijd, mijn gedachten. Zij zijn mijn steun en toeverlaat. Zij vertellen mij dat de overlast te groot is.

Soms wil ik er niet naar luisteren. Maar ik kan die gedachten ook niet los laten, ze controleren mij. En dat is soms ook wel gemakkelijk want dan ervaar ik geen vervelende dingen.

Maar wanneer ik nu die gedachten los zou laten (datgene wat mij controleert dus) dan kan ik gaan doen wat ik waardevol vind en ervaren wat er is. Dan kan ik opmerken dat ik gelukkig ben!

Als ik nu kon accepteren dat (enig) ongemak hoort bij gaan doen wat ik belangrijk vind dat zou ik het waarschijnlijk doen. Ik doe het, ik ben bereid om het te doen. Ik laat mijn gedachten voor wat ze zijn. Vanaf nu is de kans dat ik mij gelukkig voel groter dan dat ik mij ongelukkig voel.

In ACT wordt mensen geleerd zich te richten op zaken die ze op directe wijze kunnen beïnvloeden, zoals hun eigen gedrag, in plaats van controle proberen te krijgen over ervaringen die niet direct beïnvloedbaar zijn, zoals emoties en gedachten.

Dit houdt in een acceptatiegerichte houding ten aanzien van deze emoties en gedachten. In ACT gaat het:

  • om aandacht,
  • om te zien hoe jij zelf stokken tussen jouw benen gooit waardoor je niet verder komt,
  • om acceptatie van gedachten en gevoelens,
  • om op een andere manier met jouw gedachten omgaan,
  • om het (her)ontdekken van jouw waarden. Van datgene wat werkelijk belangrijk is in jouw leven.

Thema’s in de ACT training

De acceptance & commitment therapie training (therapie) vindt plaats aan de hand van 6 thema’s:

  • defusie. Je kunt iets anders doen dan je gedachten je ingeven. Dit geeft je de vrijheid (terug) om het ‘advies’ dat je brein je geeft op te volgen, of niet,
  • mindfulness: de vaardigheid om oordeelsvrij in het hier-en-nu jouw ervaringen te observeren en te ervaren, zonder actie te ondernemen om deze te vermijden, te controleren of vast te houden,
  • acceptatie: leren te stoppen met vechten tegen onvermijdelijke zaken in het leven, waaronder ook menselijk leed,
  • jijzelf: het jezelf leren zien in samenhang met je omgeving. Je problemen zijn niet wie je bent,
  • leven volgens jouw waarden: bepalen wat echt waardevol is in het leven, zoals gezondheid, relaties, vriendschap, ontwikkeling, spiritualiteit, creativiteit enzovoorts,
  • bereidheid: om je gedrag stap voor stap te veranderen in de richting van de waarden waaraan je jezelf verbonden hebt.

De toepassing van deze kernprocessen leidt het tot het ultieme doel van ACT: flexibiliteit.

Relevante links

*Bron: CCGT – Zoetermeer – 1 september 2019