Bio-energetica

Inleiding

Bio-energetica of ook Bio-energetische Analyse is een psychotherapeutische methode, die zich niet alleen richt op iemands psychische problemen, maar ook op de geblokkeerde beweeglijkheid in diens lichaam. Een belangrijke vooronderstelling is dat er geen fundamentele scheiding is tussen lichamelijke en psychische energieprocessen. Uitgangspunt is dat onze (relationele) basis gevormd wordt in de eerste levensjaren en iemands levensgeschiedenis vastligt in het lichaam en de geest, waarbij pijnlijke levenservaringen ‘opgeslagen’ worden in het lichaam in de vorm van chronische spierspanningen. Dit leidt tot minder beweeglijkheid en energie, spanningen in het lichaam maar ook bijvoorbeeld in relaties en werk.

In therapie wordt vanuit het hier en nu letterlijk stilgestaan bij de karakteristieke houding, die iemand in zijn leven heeft gevormd, en de mogelijkheden, beperkingen en problemen die dat geeft. Doel van Bio-energetische Analyse is om van hieruit weer in beweging te komen en oude patronen los te laten en met nieuwe mogelijkheden en inzichten verder te gaan.

Hiertoe is binnen de Bio-energetische Analyse een specifiek onderscheiden theorie ontwikkeld over de functies van lichaam en geest en de relatie tussen de verschillende niveaus van cognitieve, emotionele, lichamelijke en energetische ervaringen. De Bio-energetische Analyse onderscheidt zich van andere vormen van psychodynamische theorieën vanwege de lichamelijke aspecten van haar theoretische benadering en haar actieve specifieke therapeutische interventies met betrekking tot het lichaam. Een ander belangrijk verschil is het werken op dieptepsychologisch niveau met onder meer de dynamiek van weerstand, overdracht en tegenoverdracht en het grote belang van de relatie tussen cliënt en therapeut in het therapeutisch proces.

Mensvisie

Om zich te kunnen ontwikkelen heeft een kind een aantal basisvoorwaarden nodig zoals o.a. voeding, bescherming, begrenzing, steun, en liefde. Als een kind uiting kan geven aan alles wat het beleeft en beweegt en dit met waardering en respect ontvangen wordt, kan het opgroeien tot een volwassene die zijn eigen behoeften kan vervullen. Het uiten van deze emoties is nodig om het verdriet, de frustratie kwijt te raken en te kunnen herstellen.

In onze cultuur hebben we echter veel moeite met uitingen van huilen, schreeuwen, angst enz. Als een kind geen toestemming van de omgeving krijgt om deze emoties te uiten, wordt dit ervaren als afwijzing.

Om de afwijzing en verdriet daarover te voorkomen, zal een kind zich aanpassen aan de verwachtingen van z’n omgeving, door zijn gevoelens en lijf te beheersen. De prijs van deze beheersing kan bijvoorbeeld chronische spierspanning zijn of beperking in vrijheid van ademhaling. Hierdoor kan niet alle energie vrij worden gebruikt en heeft een mens minder mogelijkheden van het leven te kunnen genieten.

Manier van werken

In de Bio-energetische Analyse worden de lagen van afweer bestudeerd en de levenservaring van het individu geanalyseerd en zorgvuldig doorgrond en gerelateerd aan iemands karakter- c.q. lichaamsstructuur. Deze structuur is te omschrijven als een samenhangend geheel van opvattingen, gedragspatronen, gevoelens en functioneren van het lichaam, dat gezien moet worden als reactie/defensie van elk individu op zijn/haar levensomstandigheden en de levensperiode waarin deze reactie is gevormd. Hiervoor moeten de lagen van afweer begrepen worden als een ontwikkelingsproces. De therapeut kan iemand helpen begrijpen hoe zijn attitude geconditioneerd is. De onderdrukte gevoelens kunnen bereikt worden door de samengetrokken spieren te mobiliseren, die de expressie ervan in bedwang houden en blokkeren. Hiertoe kan gebruik worden gemaakt van specifieke bio-energetische oefeningen als ook aanraking.

Het alleen werken aan spierspanningen zonder analyse van de psychische lagen van afweer of oproepen van een onderdrukt gevoel kan wel opluchting geven, maar geeft niet direct inzicht. Juist de analyse is belangrijk ten behoeve van veranderingen in het dagelijks functioneren van iemand, zodat de ontwikkeling naar zelfverwerkelijking plaats kan vinden.

* Bron: Het Nederlands Instituur voor Bio-energetische Analyse

*Bron: CCGT – Zoetermeer – 27 september 2019